Het Witte Huis wil een tweede poging wagen om nog voor het einde van deze maand Obamacare te ontmantelen en te vervangen met een Republikeinse zorgwet. De eerste poging eindigde in een zware nederlaag voor Trump na verzet van de Freedom Caucus, de ultraconservatieve factie binnen de Republikeinse partij. Trump hunkert naar een ‘win’ en hoopt nog voor de symbolische honderdste dag van zijn presidentschap de wet erdoorheen te krijgen.

Maar gaat dat ook lukken? Het gevecht rond de zorgwet maakte duidelijk dat de Republikeinen intens verdeeld zijn over deze kwestie. De verschillen tussen de gematigde vleugel en de Freedom Caucus bleken onoverbrugbaar in maart. Wat ook meespeelde was dat Trump de wet door het Congres wilde rammen. De president had weinig zin in eindeloze inhoudelijke debatten over de wet, terwijl dat voor facties als de Freedom Caucus juist wel heel belangrijk was. 

Politico publiceerde gisteren het laatste voorstel dat nu circuleert onder Republikeinse Congresleden. Het nieuw voorstel handhaaft nog altijd populaire onderdelen van Obamacare. De belangrijkste wijziging ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel is de rol van de afzonderlijke staten. Die krijgen in de nieuwe wet veel meer vrijheden om bepaalde onderdelen van Obamacare te weigeren. Hooggeplaatste Republikeinen twijfelen openlijk of het genoeg is om de wet door het Congres te krijgen.

De haast van Trump is begrijpelijk. Zijn eerste honderd dagen (de mijlpaal wordt bereikt op 29 april) zijn verre van vlekkeloos verlopen en hij is er niet in geslaagd noemenswaardige wetgeving door het Congres te loodsen. Bovendien is een groot deel van zijn politieke agenda verbonden aan de zorgwet. De ontmanteling van Obamacare moet de Amerikaanse overheid honderden miljarden besparen. Met dat geld kan Trump een andere grote verkiezingsbelofte vervullen, namelijk een drastische hervorming van het belastingstelsel.

Trump neemt wel een enorm risico. Op 29 april verloopt namelijk een andere belangrijke deadline. Voor die dag moet het Congres beslissen of het de zogeheten debt ceiling verhoogt. De Amerikaanse overheid heeft een wettelijke limiet in de begroting ingebouwd die moet voorkomen dat overheid te veel geld leent. Als die grens alsnog wordt overschreden, leidt dat tot een zogeheten government shutdown. Grote delen van de federale overheid gaan dan op slot, omdat ze dan automatisch geen geld meer krijgen. Alleen een verhoging van de debt ceiling, waarmee het Congres moet instemmen, kan een dergelijke situatie voorkomen. 

Julian Assange was een paar jaar geleden nog volksvijand nummer 1 onder Republikeinen vanwege de beruchte collateral murder video en het lekken van honderdduizenden diplomatieke ambtsberichten. Trump noemde Wikileaks in 2010 “disgraceful” en Julian Assange verdiende wat hem betreft de doodstraf.

In 2016 begonn echter het grote Julian Assange Love Fest onder de Republikeinen. Wikileaks lekte de interne e-mails van Democratische kopstukken en Assange werd op slag de darling van conservatieve zenders als Fox News, die hem gretig citeerden. Ook Trump was in 2016 vol lof voor de klokkenluiderswebsite. “I love Wikileaks”, zei hij herhaaldelijk tijdens de campagne.

Een half jaar later is Assange terug bij af. Het ministerie van Justitie overweegt Assange en andere Wikileaks-medewerkers aan te klagen voor onder meer Cablegate en het lekken van CIA-afluistermethoden. Onder Obama maakte het ministerie diezelfde afweging, maar kwam toen tot de conclusie dat Wikileaks een nieuwsorganisatie is die bescherming geniet van het Eerste Amendement van de Grondwet (dat de vrijheid van meningsuiting vastlegt).

Onder het nieuwe bewind van Jeff Sessions wil het ministerie alle Wikileaks-zaken weer herzien. Dit volgt na druk van Republikeinse senatoren die pleiten voor een hardere aanpak van Wikileaks.