Sinds het tijdvak 1850-1900 is de wereld zo'n 1,2 graden opgewarmd. We maken ons er zorgen over hoe die opwarming zal doorzetten, en wat de gevolgen zullen zijn. We vrezen bijvoorbeeld natuurrampen.

Maar laten we eerst beseffen hoe goed we het hebben. We zijn nog nooit in zulke veilige handen geweest. Laat onderstaande grafiek van Our World in Data eens bezinken. Hoeveel doden vielen en vallen er gemiddeld door natuurrampen? De jaren 1920 en 1930 waren veruit het toppunt, terwijl toen de opwarming nog nauwelijks speelde. De echte opwarming zien we pas sinds 1976.

Zie daarna ook nog deze grafiek van de mondiale bevolkingsgroei. In 1930 zaten we op 2,1 miljard mensen. Dus tijdens de bovenstaande afname van het aantal doden groeide de wereld met ruim 5 miljard mensen.

Het valt me op dat er veel parallellen zijn tussen de huidige vrees voor de klimaatverandering en die in de jaren 1970 voor de vervuiling van lucht, water en grond. In 1970 werd de eerste Earth Day gehouden, in de VS.

Kijk naar de CBS-verslaggeving van toen, bijv in onderstaande video. Studenten liggen met een roos in hun gevouwen handen in doodskisten, onder de noemer van een ‘die-in’. Mensen lopen met doodshoofden rond. De destijds beroemde acteur Eddie Albert zegt in een speech dat het voortbestaan van de mensheid op het spel staat. Studentenleider Stephanie Mills zweert dat ze nooit kinderen zal nemen, vanwege de bevolkingsexplosie. Ze wil het systeem op z'n kop zetten en president Nixon laten aftreden. Bioloog James Bonner zegt dat de mensheid misschien beter niet had bestaan.

Dat men bezorgd was, is begrijpelijk. Vanaf de jaren zeventig zijn dan ook de eerste milieuwetten ontstaan: in de VS, maar ook in Nederland. Sindsdien is ons land een stuk properder geworden. Dat was een gezonde tegenreactie op de enorme economische groei en industrialisering na WO II.

Volgens mij moeten we op dezelfde manier kijken naar onze CO2-uitstoot. Dat is een schaduweffect van hoe goed het met ons gaat. Laten we ons eerst gezegend voelen en daarna zorgen dat dat schaduweffect verdwijnt.

Tot slot: er zit een parallel tussen de opwarming en de coronapandemie. Ook voor de grote infectieziekten geldt dat ze op een paradoxale manier verbonden zijn aan de vooruitgang. Dat beschrijft historicus John Mackenbach in zijn college ‘opkomst en neergang van ziekten’. Die kun je hier op youtube terugkijken. Malaria werd een probleem met de komst van de landbouw, tbc met de komst van de grote steden, de griep en cholera met de komst van de wereldhandel, kanker hangt oa samen met de consumptiemaatschappij en de vrouwenemancipatie.

Ook intrigerend: waaróm is Nederland de afgelopen 2 coronajaren zo gepolariseerd?

Dat komt ook omdat we voor het eerst wat tegen een infectieziekte kunnen doen. Cholera, griep en de pest zijn ook infectieziekten. Maar we hebben pas intensive cares sinds de polio-epidemie in 1952 in Kopenhagen. We hebben pas sinds de jaren vijftig mechanische beademingsmachines. De grote vaccinatiecampagnes zijn pas daarna uitgerold. En de mRNA-techniek is nog zo nieuw dat deze tot voor kort geen optie was voor vaccins.

De menselijke vooruitgang is dus een Echternach-processie: drie stappen vooruit, twee stappen achteruit. Drie stappen vooruit, twee achteruit.

Dat ziet er zo uit:

Op 15 februari verschijnt mijn boek: Het klimaatdebat als Lachspiegel. Hij is al te reserveren. Bijvoorbeeld bij Bazarow. Of bij Bol.

Groet! Jurgen