Welkom bij het Stoorzender Journaal. De wekelijkse nieuwsbrief van Stoorzender de Podcast. Iedere week lees je hier het laatste nieuws uit de wereld van de geestelijke gezondheid en zie je wat er in de media verschijnt over dit onderwerp. Nieuwsgierig? Meld je aan en ontvang het journaal iedere week in jouw postbus!

Morgen komt er een nieuwe aflevering van de podcast online over Binge Eating Disorder met Marjon van @mijnBEDuit. Deze is te beluisteren via je favoriete podcastapp.

Oprichter van Doe Maar, Ernst Jansz, en singer-songwriter Naaz Mohammed, groeiden op met de oorlogstrauma’s van hun ouders. Voor de campagne ‘Doorbreek het Zwijgen’ van War Child vertellen ze hoe dat hun eigen leven tekende, en hoe muziek hun geholpen heeft.

In het interview vertellen Naaz en Ernst hoe het is om op te groeien in een gezin met ouders met oorlogtrauma’s. Zo zegt Ernst: ‘In ons gezin was de oorlog altijd sluimerend aanwezig. Er werd alleen over de heldhaftige dingen gesproken. Mijn vader was vroeger een rebelse, sterke jongeman. Na de oorlog was hij een gebroken mens.’

De angst in het gezin had veel invloed op hoe ze opgroeiden. Naaz vertelt hoe angst haar met de paplepel werd ingegoten. ‘Ik had weinig vrienden. Ik mocht niet buiten spelen of bij kinderen thuis. Ik mocht dieren niet schattig vinden. Ik ben opgegroeid met de gedachte dat je nooit je zwakte moet laten zien of fouten moet toegeven. De wereld is hard en niemand is je vriend.’

Het volledige interview in het AD kun je hier teruglezen.

Naaz was te gast in Stoorzender om te praten over depressies, secundaire trauma’s en het artiestenleven, deze aflevering is hier via Spotify terug te luisteren, of te vinden in je favoriete podcastapp. 

‘Vandaag videobellen met een psycholoog?’ Op reclameborden door heel Nederland biedt de Zweedse Mindler haar onlinehulp aan bij lichte psychische klachten. 

Snel en gratis van je klachten af, wie wil dat nou niet? Helemaal na de slopende corona periode, waarin veel jongeren psychische klachten rapporteerden? De zorg van Mindler wordt vanuit de basisverzekering vergoed. In Zweden is het de grootste commerciële online-ggz-aanbieder, waarbij tweehonderd psychologen aangesloten zitten. In Nederland zijn dit er ongeveer veertig. Therapie gaat via laptop, telefoon en via de Mindler-app worden er opdrachten en invuloefeningen gegeven om zelf thuis te maken.

Mindler biedt basis-ggz, behandelingen voor milde tot matige psychische problemen als angst, paniek, depressie of dwangstoornissen. Een doorverwijzing van de huisarts is noodzakelijk om de kosten voor de behandeling - die bestaat uit iedere week een half uur videobellen met een psycholoog en de praktische opdrachten in de Mindler-app - vergoedt te krijgen. De behandelaren werken vanuit huis, zo is er een psycholoog die haar werk combineert met een wereldreis.

Op de website van Mindler beweren ze dat uit onderzoek is aangetoond dat onlinetherapie minstens net zo effectief is als ‘traditionele’ therapie. Claudi Bockting, hoogleraar klinische psychologie aan het Amsterdam UMC zegt hierover dat online therapie wel effectief kan zijn, maar de therapieprogramma’s die vaak gebruikt worden niet wetenschappelijk zijn onderzocht, en alleen ingredienten bevatten die wetenschappelijk zijn onderzocht. Volgens Bockting kan dit gevaarlijk zijn: ‘Iemand met psychische klachten die niet goed wordt geholpen, denkt wellicht: zie je wel, het ligt aan mij, ik ben niet te helpen. En vervolgens zoekt hij nergens anders meer hulp.’

Vraagtekens bij Mindler hebben ook Kirtsten Hauber en haar collega’s die zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie. ‘Als je tompoesen wil verkopen, begrijp ik het dat je grote reclameborden aan de straat zet. Maar hulp aan mensen in psychische nood is geen gewoon product. Het moet allemaal steeds sneller en goedkoper in de zorg, daar profiteren zulke bedrijven van. Die zien, logisch, een verdienmodel. Marktwerking stimuleert om te concurreren op de prijs, waardoor de kwaliteit van de zorg steeds schraler wordt. Dat gaat ten koste van de cliënt. Het geld dat zorgverzekeraars uitkeren gaat lang niet meer alleen naar de zorg, maar ook naar de zakken van bestuurders en eigenaren van zo’n bedrijf.’

Op een positieve manier aandacht vragen voor de mentale problemen van jongeren, dat is het doel van de ‘fietsraves’ volgens initiatiefnemer Tessa Di Corrado. In negen steden stapten een paar honderd twintigers deze week op de fiets.

In negen steden werden er bakfietsen omgetoverd tot dj-tafels. Achter het vrolijke uiterlijk van de optochten schuilt een serieuze boodschap. ‘Het gaat niet om het missen van feestjes of niet naar de kroeg kunnen gaan maar om mensen die eetstoornissen, angststoornissen en depressies ontwikkelen.’

‘Het is frustrerend om te zien dat mensen met hoogcomplexe problemen al jaren rondlopen, waar niet 1-2-3 een passende behandelplek voor is. Terwijl, hoe eerder je erbij bent hoe beter,’ vertelt klinisch psycholoog Yvonne de Jong, werkzaam bij het Vroege Interventie Psychose Team in Rotterdam.

Volgens de Jong is het erg schadelijk dat patiënten zo vaak worden afgewezen. Een belangrijke oorzaak hiervan is het specialiseren binnen de gezondheidszorg. Zij noemt de smalle zorgpaden een ‘bizarre uitvinding’ en waarschuwt voor de gevolgen. ‘Mensen met complexe problematiek hebben vaak last van zowel sombere klachten als angst en vaak hebben ze ook nog kwetsbaarheden in de persoonlijkheid. Dan is het dus volstrekt onlogisch om hele specialistische ggz-instellingen op te richten, waarbij je dus mensen kan afwijzen omdat ze een probleem hebben waarover geen kennis in huis is.’

De Jong zegt dat er vaker samenwerkingen worden aangegaan om patiënten te helpen. Ze vindt het mooi dat dit geregeld kan worden, maar zou graag zien dat het een meer structureel karakter kan krijgen. Binnen een aantal organisaties ziet De Jong dat afdelingen zich specialiseren en daarbij aan ‘stepped care’ doen, wat betekent dat er wordt begonnen met het behandelen van problemen of klachten die voorop liggen. ‘Voor enkelvoudige problemen is dat ook prima. Daarna ga je verder kijken. Voor hoog complexe problematiek kan dat echt schadelijk zijn. Want als patiënten in eerste instantie niet geholpen worden, verliezen ze het vertrouwen in de zorg. En zo kunnen patiënten afglijden. Terwijl als er gelijk hoogspecialistische zorg was ingezet, het niet zo ver had hoeven komen.’