Designed by Apple in California, assembled in China. Ja, dat mag de huidige situatie zijn, maar als het aan de Chinese overheid ligt wordt dit in de toekomst ‘designed by China’. China’s rol als fabriek van de wereld begint uitgespeeld te raken naarmate de Chinese middenklasse groeit en de lonen stijgen, waardoor meer productiebanen naar nog goedkopere landen als Vietnam verhuizen. De tactiek van de overheid? Innovatieve bedrijven, die zelf aan onderzoek en ontwikkeling doen. En waar in de VS maar één Silicon Valley is, beginnen in China in hoog tempo meerdere ‘SV’s’ zich te ontwikkelen, zoals in dit artikel te lezen is. 

Is dit een realistisch perspectief, China als vervanging voor Silicon Valley? Een land dat voornamelijk bekend staat om zijn copy-cat-culture. Nou, al dat gekopieer zorgt juíst voor innovatie. Kopieer en maak het beter. Zo stelt Edward Tse, auteur van het boek ‘China’s Disruptors’: ‘Het klopt dat WeChat aanvankelijk sterk geïnspireerd was op het westerse Whatsapp’, zegt hij. ‘Maar wat gebeurde daarna? Whatsapp bleef wat het was, terwijl WeChat evolueerde. Dat is de basis van de Chinese innovatie.’ 

Nu Virtual Reality steeds meer mainstream aan het worden is (bij de Hema kon je eind vorig jaar zelfs voor 15 piek een VR bril aanschaffen, dan weet je ‘t wel), is het de hoogste tijd om eens kritisch te kijken en een ethische code op te stellen. Zodat je bijvoorbeeld niet van dit soort enge taferelen krijgt, waarin tientallen onschuldige VR gebruikertjes aan de goodwill van de machtige Mark Zuckerberg zijn overgeleverd, die als enige kan zien wat er echt gebeurt. 

Twee Duitse filosofen, Michael Madary en Thomas Metzinger, brachten daarom vorige maand een eerste officiële VR code van ethiek uit. Hoogste tijd vonden ze, omdat de VR hype zich nu nog vooral concentreert op het spannende belevenisaspect. Maar dit is een technologie die veel verder gaat dan slechts een belevenis zoals je die met het kijken van een film of spelen van een videogame creëert, dit heeft grote psychologische effecten: 

“VR technology will eventually change not only our general image of humanity but also our understanding of deeply entrenched notions, such as ‘conscious experience,’ ‘selfhood,’ ‘authenticity,’ or ‘realness. […] Unlike other forms of media, VR can create a situation in which the user’s entire environment is determined by the creators of the virtual world. […] [This] introduces opportunities for new and especially powerful forms of both mental and behavioral manipulation, especially when commercial, political, religious, or governmental interests are behind the creation and maintenance of the virtual worlds.”

Eerste experimenten met VR technologie tonen trouwens aan dat ook na de VR ervaring er nog blijvende effecten zijn. Zo vertonen mensen die Superman zijn 'geweest’ meer altruïstisch gedrag en mensen die in de VR omgeving een lichtere of meer getinte huid hadden een vermindering in voorkeur voor een bepaalde huidskleur. 

Ik blijf het bizar vinden als iets, dat je eerder hebt gezien in een science fiction serie of film opeens werkelijkheid blijkt te zijn. In dit geval gaat het om een aflevering van mijn favoriete (maar echt, kijk dit!) televisieserie Black Mirror. In de aflevering ‘Be right back’ bestelt een vrouw na het overlijden van haar vriend een digitale kloon van hem. Om de pijn wat te verzachten zullen we maar zeggen. Deze kloon is niet alleen een fysiek duplicaat, maar ook mentaal, omdat zijn online communicatie - email, twitter, facebook e.d. - in zijn digitale breintje is geupload waardoor de kloon ‘precies’ zo kan reageren als haar voormalig geliefde. 

En nu is dat dus werkelijkheid…Laat me je even een prachtige creepy quote uit het artikel voorleggen dat deze ontwikkeling beschrijft: “It’s like when people stuff a pet cat or dog. We don’t stuff humans but this is a way of ‘stuffing’ their information, their personality and mannerisms”. 

Want ja, zo stelt de directeur van een onderzoeksorganisatie die zich hiermee bezighoudt, als je er eigenlijk goed over nadenkt staat dit niet zo ver af van hoe we nu onze doden herdenken: “People think nothing of watching videos of important past events in our lives like weddings and birthdays. It’s quite possible that, socially, it’ll become more and more acceptable to engage with digital personas of past people in more dynamic and interactive ways”.  

Bovenstaande afbeelding is trouwens Bina48, de eerste synthetische robotkloon. Van - om het nog creepyer te maken - een Bina Rothblat die gewoon nog in leven is. Kijk de twee Bina’s hier eens een gezellig gesprekje voeren. 

Ik heb een prachtige afsluiter voor je. Dit filmpje, waarin iemand wordt geïnterviewd over de nieuwste gekke rage - email - en hoe dat in godesnaam werkt. En mind you, het is ook nogal een hele onderneming om alles aan de praat te krijgen. Voor een ander sleutelmoment in dit filmpje waardoor je bewust wordt van hoezeer zaken in 30 jaar veranderd zijn, moet je even opletten op het moment waarop de man zijn persoonlijke wachtwoord invoert…  

Wil je meedoen met mijn paastraditie? Kijk dan deze prachtige tragisch-komische variant van het kunstenaarsduo Lernert en Sander op ‘Ze smelten de paashaas’.