Dit is Jasper. Hij is 33 jaar, woont in China en heeft een goede baan als manager. In z'n vrije tijd biedt hij z'n diensten aan als Uber-chauffeur. Niet om een extra zakcentje te verdienen, maar om een nieuwe tennispartner te vinden, of om zich minder eenzaam te voelen. Uber als het nieuwe Facebook: het medicijn tegen eenzaamheid. 

Dit interessante artikel toont hoe Uber in China een nieuwe manier van ontmoeten genereert en daarmee een sociaal gat vult: een generatie jonge mensen die zich hebben opgewerkt uit hun ouderlijk milieu, maar veelal alleen zijn opgegroeid (één kind politiek, weet je nog wel?) binnen strakke sociale regels en niet goed weten hoe ze een praatje aan kunnen knopen in een bar. Uber biedt hen een comfortabele bubbel waarin ze iemand even kunnen treffen, maar waar ook een automatisch en letterlijk einde aan zit. 

Ken je deze quote? “We wanted flying cars, instead we got 140 characters.” Tis er eentje van Peter Thiel, een bekende tech-guru. Nou, dat is een beetje de strekking van Robert Gordon’s nieuwe boek dat door Jesse Frederiks in de Correspondent wordt besproken. 

We hebben het wel de hele tijd over technologische revolutie die enorme vooruitgang zou veroorzaken, maar is er eigenlijk niet sprake van technologische stagnatie? Ja, we hebben smartphones, laptops en het internet. Maar tussen 1870 en 1970 was pas écht een vooruitgangsgolf, toen uitvindingen werden gedaan, die enorme implicaties hadden voor ongeveer elk aspect van ons dagelijks leven: hoe we ons vervoerden, wat we aten, hoe we ziektes genazen, welke kleding we droegen - dingen die nauwelijks zijn veranderd door het internet. In z'n TEDtalk biedt Gordon je een interessant gedachte-experiment: Wil je liever alle uitvindingen opgeven tot 10 jaar geleden (dus ja, dat is ook warm water, koken en elektriciteit) of hou je deze en geef je de uitvindingen op vanaf 10 jaar geleden (Google, Facebook, smartphones..)? 

Zo kun je volgens Gordon zien dat technologische ontwikkelingen in een steeds trager tempo, en minder van kwaliteit plaatsvinden. Iets dat hij als een permanente toestand ziet waarin elke generatie het iets minder goed gaat krijgen dan hun ouders. Zie ook de superoptimistische titel van z'n TEDtalk ‘The death of innovation, the end of growth’. 

Informatietechnologie, stelt de Britse economiejournalist Paul Mason in z'n nieuwe boek dat deze week besproken wordt in De Groene Amsterdammer, doet datgene ‘waar volksopstand, rode dictatuur en een lange mars door de instituties nooit in slaagden: het kapitalisme (‘een systeem gebaseerd op markten, eigendom en handel’) op de knieën dwingen. Eigenlijk de enige reden waarom het kapitalisme nog kan doorpruttelen, is dat centrale banken geld in de economie blijven pompen.’ 

Mason ziet drie grote ontwikkelingen die in de afgelopen 25 jaar stiekem bezig zijn geweest om het kapitalisme van binnen leeg te vreten. Op de eerste plaats zijn er dankzij robotisering en informatietechnologie steeds minder werknemers nodig waardoor arbeid verdwijnt (als verhandelbaar goed voor de werknemer om te verkopen, voor de werkgever om te kopen). Daarbij gooit de IT-revolutie het prijsmechanisme in de war: markten zijn gebaseerd op schaarste, terwijl informatie in overvloed beschikbaar is. En dan heb je nog het netwerkdenken dat de hiërarchie van de markt aan het verdrijven is doordat mensen elkaar onderling betalen in bitcoins, of een energiecorporatie beginnen of door kennis online gratis aan anderen ter beschikking te stellen. 

Waar we naartoe gaan, schetst Mason niet concreet. Maar het zal volgens hem in elk geval een compleet andere toekomst zijn dan die je zou verwachten gebaseerd op het verleden. 

Heb je het fittie tussen Apple en de FBI meegekregen? Korte samenvatting: De FBI heeft Apple gevraagd om een speciale versie van hun besturingssysteem te maken, waarmee de Iphone van een terreurverdachte gehackt kan worden. Apple weigerde, omdat het bedrijf niet alle Iphonegebruikers wil blootstellen aan mogelijke beveiligingsrisico’s. Veiligheid vs privacy. 

Maar, zo stelt Michael Patrick Lynch, we moeten eigenlijk verder kijken dan deze discussie. Wat dit dilemma ook onthult is juist hoe diepgaand intiem onze relatie met onze telefoon is geworden. Als je telefoon als deel van jou functioneert, als je externe breintje, dan moet je inbreken op je telefoon, niet vergelijken met inbreken in je huis, maar met inbreken in je brein. En dat gaat een stuk verder dan het overdenken van mogelijke consequenties voor privacy of veiligheid: “And what harms identity, what harms us as individuals, as minds, is not just a bad consequence – it is bad in principle.”