Business as usual kan alleen maar blijven doorgaan als we onze ogen sluiten waar dit model toe leidt. Wanneer je leven wordt overheerst door dringende eisen hebben we de tijd niet die nodig is om onze richting te vinden of om te bepalen wat echt van belang is, stelt ecofilosofe Joanna Macy.

Dat beaamt innovatiebioloog Leen Gorissen (interview binnenkort beschikbaar): “Stilstaan en nadenken over wat van waarde is, is op dit moment dan ook het belangrijkste om te doen. Nadenken over wat van waarde is. Voor jezelf. Voor je gezin. Voor de kinderen van je kinderen. En wat je van waarde vindt, is dat echt van waarde en waardeer je dat ook? Als je die denkoefening maakt, begin je het licht te zien.”

Leen: “Alle organismen op deze afbeelding hierboven bestaan al miljoenen jaren. Ze bestaan maar omdat ze waarde toevoegen, anders zouden ze er niet meer zijn. De mindshift die we moeten maken, is een shift van waarde ontlenen naar waarde toevoegen.

Pas als je merkt dat je zelf een heel ecosysteem bent en dat jouw ecosysteem afhangt van de gezondheid van het ecosysteem waarin je ben ingebed, begin je te beseffen dat hoe we produceren en ons organiseren anders moet, zodat het levensvriendelijk is en niet levensbedreigend zoals nu vaak het geval is.”

Nog even terug naar Joanna Macy. Zij stelt dat de oplossing tot herstel een ruimere tijdsopvatting is. Wanneer we overspoeld worden door veel kortetermijndoelen, zo schrijft ze in Actieve hoop, hebben we niet genoeg tijd en ruimte meer om ons bezig te houden met wat achter de horizon ligt.

Dergelijke korte tijdspannen leiden tot de volgende vijf problemen:

Wat is dan langetermijndenken. Joanna geeft het voorbeeld van de Haudenosaunee, zes taalkundig en etnisch aan elkaar verwante volken in Noord-Amerika. Bij het nemen van belangrijke beslissingen stellen ze zich altijd de vraag: wat zal de invloed hiervan zijn op de zevende generatie?

Bij het overspoeld worden door kortetermijndenken zegt een plaatje meer dan 1000 woorden over een ramp die we niet zien aankomen. En dat terwijl de Watersnoodramp van 1953 zelfs nog geen zeven generaties geleden is …

De manier waarop we nu handelen, is niet in ons eigen langetermijnbelang. Dat is duidelijk.

Gaan we nog op tijd leren om in ons langetermijnbelang te handelen of hebben we een dreun (grote ramp) nodig, vraagt Joris Luyendijk aan klimaatcorrespondent Jelmer Mommers. In deze interessante en verhelderende podcast hoor je zijn antwoord …

Voor de Belgen, hou dat ook in gedachten voor de gemeenteraadsverkiezingen aanstaande zondag.

Tot de volgende!

Elke & Mischa