Popcorn #67: De beste albums van 2020 | De 100 beste tracks van het jaar

Ha muziekliefhebbers,

Toen ik vorige week de nieuwe Oor in de brievenbus vond, realiseerde ik me het pas: de lijstjestijd is alweer aangebroken. Toch wel verrassend dat Nederlandse popcritici Bitterzoet van Eefje de Visser hebben uitgeroepen tot plaat van jaar. Nooit eerder eindigde een Nederlandse plaat op de eerste plek van deze eindlijst.

De winst is wel wat minder overtuigend dan vorig jaar. In twintig van de zestig verzamelde top 10’s van popcritici stond dit album. Ter vergelijking: de winnaar van vorig jaar, Lana Del Rey, kwam destijds in 26 lijstjes voor. Het ‘gevecht’ dat vlak achter Bitterzoet plaatsvond, is spannender dan in voorgaande jaren: maar liefst vijf albums stonden in twaalf lijstjes en het verschil in punten tussen Run the Jewels en de twee SAULT-platen was bijzonder klein.

Internationaal zijn er inmiddels ook al flink wat jaarlijstjes verschenen en daar heeft Fiona Apple inmiddels een aardige voorsprong opgebouwd. Een huis-tuin-en-keukenmeesterwerk noemde ik haar Fetch The Bolt Cutters eind april, maar het bleek voor mij geen plaat die beklijft. Die ontbreekt dan ook in mijn top 10, waar ik de afgelopen weken aan puzzelde. Ook de albums van Kelly Lee Owens, Haim, Bright Eyes, Typhoon, Baxter Dury en Alice Boman vallen net buiten mijn lijst. En Eefje? Die staat er wel in, maar niet op nummer 1.

Over dit album: Sigur Rós en Phoebe Bridgers hebben vrijwel niets met elkaar gemeen en toch moest ik bij het luisteren naar Punisher even aan de IJslandse band denken en dan vooral () uit 2002. Net als op dit epische album wordt op subtiele wijze toegewerkt naar een grootse, overdonderende climax in het laatste nummer. Bij veel liedjes lijkt er iets te borrelen onder de oppervlakte en die ingehouden schoonheid blijft tot halverwege I Know The End in stand. Maar dan gaan alsnog alle remmen los en mondt dit slotnummer uit in een grote kakofonie. Het maakt Punisher tot een grootse en onvergetelijke plaat. (Uit: Popcorn #59)

Mijn favoriete tracks: I Know The End, Graceland Too, Kyoto en Saviour Complex

Over dit album: Bij de eerste luisterbeurt voelt dit americana-album gelijk zó vertrouwd dat je heel even denkt dat het een verloren gewaand meesterwerk uit de tweede helft van de jaren ‘90 is. Het is een plaat die enigszins Car Wheels On A Gravel Road van Lucinda Williams uit die periode in herinnering roept, maar dan met een wat minder brede instrumentatie. De liedjes zijn stuk voor stuk zeer verzorgd, warm en toegankelijk. Deze vaak zonovergoten muziek staat in schril contrast met de duistere teksten, over onder meer haar strijd met alcoholverslaving. (Uit: Popcorn #55)

Mijn favoriete tracks: Lilacs, Can’t Do Much, Fire en Oxbow

Over dit album: Dit is de beste danceplaat van het jaar, hoewel je het eigenlijk niet zo kunt noemen. Want de Canadese Dan Snaith is er niet de man naar om er gelijk een simpele beat voor de dansvloer in te knallen. Het lijkt alsof hij deze plaat om drie uur ’s nachts in elkaar heeft geknutseld op zijn zolderkamer, waarbij hij gretig samples uit de kast heeft getrokken en veel liedjes klinken bewust een beetje onaf. Het levert een intieme plaat op die bij iedere luisterbeurt beter wordt. En die dansvloer? Die krijgt hij uiteindelijk alsnog gevuld. (Uit: Popcorn #53)

Mijn favoriete tracks: You and I, Never Come Back, Magpi en Ravi

Over dit album: Het duurde flink wat draaibeurten voordat ik deze plaat enigszins doorgrond had en eindelijk overstag ging. Pas toen viel op hoe piano, synthesizers, drums, elektronica en stemmen ingenieus met elkaar vervlochten zijn. Aanvankelijk luisterde ik amper naar haar poëtische en mysterieuze teksten - ergens tussen waken en slapen. Geen ramp, want bij Eefje de Visser draait het in eerste instantie meer om hoe ze zingt dan wat ze zingt. Maar nadere bestudering loont. Zo ontpopt Bitterzoet zich tot een verslavende plaat waar je steeds weer nieuwe elementen op ontdekt. (Uit: Popcorn #50)

Mijn favoriete tracks: Bitterzoet, Lange Vinnen, De Parade en Zwarte Zon

Over dit album: Half of my whole life is gone / Let it drift and wash away / It was just a dream I had / It was just a dream”, zingt de 39-jarige Mike Hadreas, die als homoseksueel vroeger gepest en geslagen werd en verslaafd raakte, op Whole Life. Maar dan bloeit deze openingstrack open met weelderige violen en zijn stem schiet de hoogte in. Hier klinkt geen weemoed, maar hoop. Dat optimistische geluid klinkt ook elders, maar na de toegankelijke, zonnige start geeft de diep persoonlijke tweede helft aanzienlijk minder snel geheimen bloot. Het vergroot het mysterie van dit rijke album. (Uit: Popcorn #58)

Mijn favoriete tracks: Whole Life, On The Floor, Jason en Without You

Over dit album: Wat is het een goede zet dat Bruce Springsteen voor het daverende Letter To You weer eens met zijn E Street Band de studio in is gedoken. Geen eindeloos opnameproces, maar gewoon een paar dagen met elkaar rocken. En met plezier, dat hoor je duidelijk aan dit album af. Eindelijk klinkt weer het vertrouwde grootse live-bandgeluid. Het verlies van dierbaren en ouderdom zijn belangrijkste thema’s op het album, maar die zijn verwerkt in nummers waar de levenslust van afstraalt. De 71-jarige zanger klinkt nog dusdanig vitaal dat we mogen blijven dromen dat we ooit nog eens live kunnen zien hoe hij zijn ‘House Of A Thousand Guitars’ in vuur en vlam zet. (Uit: Popcorn #65)

Mijn favoriete tracks: House Of A Thouasand Guitars, If I Was The Priest, Ghosts en Song For Orphans

Over dit album: Tijdens de eerste weken van de coronacrisis luisterde ik tijdens mijn avondwandelingen langs het Amsterdam Rijnkanaal steevast naar het nieuwe album van Laura Marling. En dan bij voorkeur de laatste zes van de tien nummers. De zevende plaat van de 30-jarige folkzangeres begint met enkele niet onaardige uptempo-nummers, maar daarna wordt het pas echt heel erg mooi. Vanaf Only The Strong ligt het tempo een stuk lager en is het onmogelijk om niet geraakt te worden door Marlings prachtige stem, die subtiel begeleid wordt door piano, akoestische gitaar en violen. Juist in deze tijd is het goed om de emoties af en toe de vrije loop te laten en deze nieuwe plaat van Laura Marling is hierbij je perfecte metgezel. (Uit: Popcorn #56)

Mijn favoriete tracks: Blow By Blow, Song For Our Daughter, Only The Strong en Fortune

Over dit album: De Mexicaanse zangeres Natalia Lafourcade is nog geen anderhalve meter lang, maar met haar stem torent ze hoog boven iedereen uit. Zelfs als ze een groots mariachi-orkest om zich heen heeft verzameld, zoals op dit album waarop ze met verve oude Mexicaanse volksmuziek in een nieuw jasje steekt en enkele nieuwe nummers ten gehore brengt. Op de soundtrack van de film Coco nam ze enkele nummers voor haar rekening, maar hier eist ze resoluut de hoofdrol op. Ze zingt vol hartstocht en vaak uitbundig, zoals op het feestelijke Mi Réligion. Maar ze neemt ook op tijd gas terug, bijvoorbeeld op Ya No Viva por Viver, een wonderschoon duet met Leonel García. Met het zomerse Un Canto por México heeft Natalia Lafourcade mijn hart veroverd. (Uit: Popcorn #60)

Mijn favoriete tracks: El Belajú / Serenata Huasteca, Ya No Vivo por Viver, Mí Réligion en Una Vida

Over dit album: Het is alweer bijna twintig jaar geleden dat Spinvis verraste met zijn op zijn zolderkamer in elkaar geknutselde debuutalbum met volstrekt originele, afwijkende teksten. Voor 7.6.9.6. moest hij wegens corona noodgedwongen op een vergelijkbare manier te werk gaan. De muzikanten namen hun partijen op in verschillende studio’s en Erik de Jong naaide die in zijn huis in Nieuwegein aan elkaar. Het is knap dat je daar niks van terughoort op dit album dat muzikaal uitstekend in elkaar steekt en waar je niet snel op uitgekeken raakt. 7.6.9.6 is een plaat om je aan te verwarmen tijdens deze herfst en winter. (Uit: Popcorn #64)

Mijn favoriete tracks: 7.6.9.6., Scherven van Jou, Verzonnen Man, Je Begrijpt Het Bijna, Parel

Over dit album: Na het bejubelde Untitled (Black Is) is daar nu al opvolger Untitled (Rise) van het mysterieuze muziekgezelschap SAULT en die is nog veel beter. Ook deze plaat biedt een mix van soul, funk, gospel en spoken word, maar daar zijn nu dance en disco aan toegevoegd. Vooral op de verslavende eerste helft zijn de invloeden van artiesten als Michael Jackson, Stevie Wonder, Marvin Gaye, The Roots en Massive Attack hoorbaar. De spannende ritmes, drums en percussie zorgen voor een geweldige boost, waarbij je moeilijk stilt kunt zitten. Doordat er muzikaal zoveel gebeurt, mis je aanvankelijk haast dat SAULT hier ook racisme en politiegeweld aan de kaak stelt. Het is knap dat op deze meesterlijke plaat niet alleen woede hierover doorklinkt, maar ook de Bijbelse boodschap van hoop. (Uit: Popcorn #63)

Mijn favoriete tracks: Strong, Fearless, Street Fighter, Free, Little Boy

Net als vorig jaar heb ik in 2020 zo'n 50.000 minuten muziek gestreamd, als ik Spotify mag geloven. Mijn meest beluisterde nummers:

Je vindt ze op Lange Vinnen en Scherven van Jou na allemaal op de Popcorn-playlist met de 100 beste tracks van 2020 (één nummer per artiest):

Overmorgen verschijnen zowaar nog een paar interessante platen:

Zoals het er nu naar uitziet, kunnen we pas op 22 januari de eerste noemenswaardige albums van 2021 verwachten. Het winterreces van de muziekindustrie duurt dit jaar nog iets langer dan gebruikelijk.

Ik weet eerlijk gezegd nog niet of ik voor die tijd nog een nieuwsbrief naar jullie stuur; dat hangt ook een beetje af van hoe enthousiast ik over het nieuwe album van Paul McCartney ben.

Mocht ik jullie niet meer ‘spreken’: alvast fijne kerstdagen en een goede jaarwisseling! Ook in deze laatste weken van 2020 veel luisterplezier gewenst!

Hartelijke groet, David Haakman