Popcorn #58: Het wisselvallige dubbelalbum van The 1975 | De twee gezichten van Perfume Genius

Zijn er naast The White Album andere (dubbel)albums van 80 minuten of meer die van begin tot eind geslaagd zijn? Ik vroeg het me af bij het beluisteren van de nieuwe dubbelaar van The 1975, die ik in deze nieuwsbrief bespreek.

Ik stelde de vraag op Twitter en kreeg aardige antwoorden. Mellon Collie and The Infinite Sadness (Smashing Pumpkins), opperde een buurtgenoot. Een oud-collega, inmiddels redacteur klassieke muziek bij de Volkskrant, kwam met Sign o’ The Times (Prince) en Songs in the Key of Life (Stevie Wonder) op de proppen. Een cultuurjournalist van Humo tot slot antwoordde resoluut: Exile on Main Street (The Rolling Stones) en Blonde on Blonde (Bob Dylan).

Bij veel van deze dubbelplaten, stuk voor stuk klassiekers, moest ik bekennen dat ik ze maar weinig van begin tot eind beluisterd heb. Dat geldt ook voor veel andere platen op de lijst met de dertig beste dubbel LP’s aller tijden, die NME vijf jaar terug maakte. Nee, liever heb ik een compacte plaat, die je na afloop het liefst meteen nog eens wilt draaien.

Op A Brief Inquiry Into Online Relationships (2018) liet The 1975 tal van muziekgenres - van (electro)pop, (stadion)rock, jazz tot gospel - op een geslaagde manier samensmelten. Ook op opvolger Notes On A Conditional Form wisselt de band uit Manchester als een kameleon van kleur, maar dat pakt dit keer beduidend minder goed uit.

Zo begint deze dubbelplaat van tachtig minuten met een toespraak van Greta Thunberg op een deken van ambientgeluiden. Hartstikke mooi dat de band begaan is met het klimaat, maar wie gaat deze vijf minuten durende opener vaker dan één keer beluisteren? In het daaropvolgende People overschreeuwt zanger Matthew Healy zich volledig, gevolgd door een compleet overbodige, raar getimede klassieke interlude The End (Music For Cars). Wat bezielt The 1975 om een dubbelalbum zo te openen?

Na deze valse start, komt het enigszins goed. De aardige single Frail State of Mind heeft een lekkere breakbeat en het laid back The Birthday Party is met z'n banjo, en saxofoonsolo aan het slot nog veel beter. Die saxofoon floreert al helemaal op het zomerse If You’re Too Shy (Let Me Know) - een van de beste nummers van het jaar. Ook het wat dromerige Guys, waarvan afgelopen week een videoclip verscheen, kan straks moeiteloos op een Best of The 1975.

Daar staan wisselvallige nummers tegenover, waarmee The 1975 onderstreept dat de band zich op geen enkel genre wil vastpinnen. Zo horen we Burial-achtige beats (Yeah I Know), softrock (Then Because She Goes), gospel (Nothing Revealed / Everything Denied), en vrij inwisselbare dance (Shiny Collarbone en What Should I Say). Meer geslaagd is het wonderlijk getitelde Jesus Christ 2005 God Bless America. Een mooi, gevoelig liedje met akoestische gitaar waarop Phoebe Bridgers mag opdraven.

Zo wisselen pieken en dalen zich in razend tempo af. Jammer, want een strengere ‘eindredacteur’ had met wat snoei- en hakwerk met gemak met dit materiaal een compact en consistent album kunnen maken. Vooralsnog doet Healy wat hij zelf wil. Zoals hij in People schreeuwt: “Fuck it, I’m just gonna get girls, food, gear.”

NB: ik ben zelf aan het snoeien geslagen en heb deze dubbelplaat vooralsnog teruggebracht tot een klein uur. Heb jij suggesties voor een andere selectie of trackvolgorde? Laat het weten!

Met dit zonovergoten weer krijg ik niet snel genoeg van On The Floor. Het is de uitstekende en vrolijke tweede single van Set My Heart On Fire Immediately, de fascinerende vijfde Perfume Genius-plaat met twee gezichten.

Zo poppy als op deze single word het nergens meer, maar de eerste helft is vrij lichtvoetig. Dat zou je niet zeggen op basis van de eerste zinsneden van Whole Life. “Half of my whole life is gone / Let it drift and wash away / It was just a dream I had / It was just a dream”, zingt de 38-jarige Mike Hadreas, die als homoseksueel vroeger gepest en geslagen werd en verslaafd raakte. Maar dan bloeit deze openingstrack open met weelderige violen en zijn stem schiet de hoogte in. Hier klinkt geen weemoed, maar hoop.

Dat optimistische geluid klinkt nog meer door in het sprankelende, licht swingende Without You. De lentekriebels zijn ook aanwezig in Jason, waarop Hadreas in falsetstem verhaalt over twee twintigers die elkaar kortstondig en onhandig seksueel verkennen. De muzikale rijkdom is met een heerlijke baslijn, klavecimbel en violen groot.

In de tweede helft verandert het album van kleur. We worden meegenomen in een vrij duistere droomwereld. Vanaf Moonbend zijn drums en percussie vrijwel afwezig en vocalen komen nog meer centraal te staan. Het is intieme, soms wat zwaarmoedige muziek. Slechts af en toe wordt kortstondig een storm aangewakkerd, zoals in het aanvankelijk verstilde Some Dream.

Na de toegankelijke, zonnige start van dit album geeft deze diep persoonlijke tweede helft aanzienlijk minder snel geheimen bloot. Zelf mis ik hier af en toe de lichtvoetigheid van single On The Floor, maar het vergroot het mysterie van dit rijke album.

Wat had ik Lankum graag in actie willen zien tijdens Motel Mozaïque, dat wegens de coronacrisis niet door kon gaan. Dit kwartet uit Dublin bracht vorig jaar een meeslepend album uit met experimentele folkmuziek en maakte diepe indruk op Eurosonic. Gelukkig is er nu dit Tiny Desk Concert, waarbij we ons kunnen vergapen aan deze muzikanten met een breed scala aan instrumenten waar weinig mensen de namen van zullen weten. Zo'n hoge intensiteit als tijdens hun tien minuten durende bewerking van het eeuwenoude The Wild Rover, waar deze sessie mee opent, hebben we sinds 16 Horsepower zelden meegemaakt.

Popcritici van The New York Times geven wekelijks hun muziektips en regelmatig stuit ik via hen op namen die in Nederland amper aandacht krijgen, in tal van muziekgenres. Zo ontdekte ik vorig jaar het album Utopia van Romeo Santos - een meester in het romantische muziekgenre bachata. Het hoogtepunt: Inmortal met zijn oude band Aventura (66 miljoen keer beluisterd op Spotify).

Dit keer tipte NYT deze ‘Bud Light Seltzer Session’ van die band. Santos praat alsof hij zo uit een discotheek is gerold, maar als hij zingt word je overdonderd door zijn elastische stem. Het geluid is kraakhelder en deze muzikanten brengen je gelijk in hogere zomerse sferen. Voor deze muziek geldt waarschijnlijk hetzelfde als voor dat mierzoete Bud Light Seltzer-drankje, waar ze helaas ook nog eens reclame voor moeten maken: geniet, maar consumeer met mate.

De beste nummers van bovenstaande playlist verplaats ik wekelijks naar deze afspeellijst.

Overmorgen verschijnen onder meer deze albums:

Voor een week later staan deze platen op de planning:

Dat was ‘m voor deze week. Veel luisterplezier gewenst!

Hartelijke groet, David Haakman

Wil je mij helpen deze nieuwsbrief te verbeteren? Vul dan deze lezersenquête over de Popcorn-nieuwsbrief in.