Popcorn #56: Fiona Apple's huis-tuin-en-keuken-meesterwerk | De triestige schoonheid van Laura Marling

Geen Pinkpop. Geen Best Kept Secret en Down The Rabbit Hole. En nee, ook geen Lowlands en North Sea Jazz. Niemand rekende er al meer op, maar gisteravond werd duidelijk dat deze festivals definitief niet doorgaan doordat alle evenementen tot 1 september zijn verboden.

Uit een rondgang van NRC langs festivaldirecteuren klinkt een mengeling van teleurstelling, berusting en zorgen over het besluit. Volgens John Mulder, directeur van Mojo Concerts, kunnen 1200 festivals in de zomer niet doorgaan en zijn de financiële gevolgen groot. “We hebben uitgerekend dat het tot september om anderhalf miljard euro omzet gaat.”

Veel festivals stimuleren daarom bezoekers om geen geld terug te vragen voor reeds gekochte kaartjes. Zo kreeg ik van Best Kept Secret al om 20.30 uur een e-mail dat het festival wordt uitgesteld naar 11, 12 en 13 juni 2021 en de vraag om te overwegen om gekochte tickets voor volgend jaar te bewaren. Zeer te hopen dat al die mooie festivals dan wel weer gewoon door kunnen gaan.

De komende maanden moeten we vrees ik genoegen nemen met opnames van artiesten vanuit hun huiskamer. Of vanuit hun bad, in het geval van Phoebe Bridgers. Ook in deze nieuwsbrief, waarin ik onder meer twee uitstekende albums bespreek, komen weer enkele van deze thuisconcerten voorbij.

De 10 van Pitchfork voor Fiona Apple’s nieuwe album maakt nogal wat los. Het is voor het eerst in bijna tien jaar tijd dat de bekende muzieksite zo’n hoog cijfer geeft. “No music has ever sounded quite like it”, schrijft Jenn Pelly in haar recensie. Ook onder meer The New York Times, The Guardian en Consequence of Sound geven de maximale score. Zijn de superlatieven voor dit eerste album van de Amerikaanse zangeres in acht jaar tijd terecht?

Wat bij een eerste luisterbeurt van de vijfde plaat van Fiona Apple opvalt, is dat het geen makkelijke kost is. Albumopener I Want You To Love Me begint nog vrij conventioneel met fraaie zang en indrukwekkend pianospel, maar ontspoort aan het slot met gekke gilletjes. Het is een voorteken van wat de luisteraar te wachten staat, want Fetch The Bolt Cutters is een onconventioneel album.

In de meeste nummers blijven traditionele songstructuren achterwege en springt vooral de markante percussie in het gehoor. Apple lijkt voor nummers als Relay, Heavy Balloon en For Her werkelijk alle potten en pannen uit haar keukenla getrokken te hebben. Het levert opvallende en zeer ongebruikelijke ritmes op; een aanpak die doet denken aan het rauwere werk van Tom Waits.

De intensiteit wordt verhoogd doordat Apple ook met haar zang alles uit de kast haalt. Zo schreeuwt ze aan het slot van Cosmonauts eerst haar longen uit het lijf, waarna ze in fluisterzang eindigt. Op het soulvolle Ladies - een van de meest toegankelijke liedjes - zoekt ze met haar stem op speelse wijze de hoogte op. Als je al niet verrast wordt door haar zang of percussie, dan is het wel door de geluiden van blaffende honden die vanuit haar tuin lijken op te duiken.

Zo val je op dit enerverende album van de ene verbazing in de andere. Het is een bumpy ride waar je je niet gelijk comfortabel bij voelt en pas na meerdere luisterbeurten enigszins grip op krijgt. Het is een huis-tuin-en-keuken-meesterwerk dat veel van de luisteraar vergt, maar waar veel op te ontdekken valt.

Lees in dit verhaal van The New Yorker hoe Fiona Apple jarenlang vanuit huis aan dit album werkte.

De afgelopen weken luisterde ik tijdens avondwandelingen langs het Amsterdam Rijnkanaal steevast naar het nieuwe album van Laura Marling. En dan bij voorkeur de laatste zes van de tien nummers. De zevende plaat van de 30-jarige folkzangeres begint met enkele niet onaardige uptempo-nummers, waaronder single Held Down, maar daarna wordt het pas echt heel erg mooi.

Vanaf Only The Strong ligt het tempo een stuk lager en is het onmogelijk om niet geraakt te worden door Marlings prachtige stem, die subtiel begeleid wordt door piano, akoestische gitaar en violen. “Sometimes the hardest thing to learn / Is what you get from what you lose”, zingt ze op het ontroerend mooie Blow By Blow met zeer verfijnde instrumentatie. Deze woorden komen nu nog harder aan op een album dat Marling schreef voor haar denkbeeldige dochter. De triestige schoonheid grijpt je naar de keel.

Na dit hoogtepunt blijft de muziek op hoog niveau met het tevens beeldschone Song For Our Daughter. De laatste drie nummers zijn vrij sober getoonzet met For You als fraai slotakkoord. Juist in deze tijd is het goed om de emoties af en toe de vrije loop te laten en deze nieuwe plaat van Laura Marling is hierbij je perfecte metgezel.

Wat een ongekend leger aan bekende sterren kwam er zaterdagnacht opdraven voor benefietuitzending One World: Together At Home. Zo konden we artiesten als Paul McCartney, Billie Eilish, Lizzo, Stevie Wonder en Kacey Musgraves vanuit hun huis in actie zien. Op YouTube vond ik een speellijst met alle optredens. Handig, want zo kon ik even langs de artiesten zappen en de emotionele oproepen en filmpjes skippen. De aardigste video vond ik die van The Rolling Stones. Mick Jagger blijkt uitstekend bij stem - een stuk beter dan Paul McCartney (oei!). Kijk zelf maar:

Vers van de pers, deze nieuwe single en videoclip van Angelo de Augstine. Vorig jaar verscheen op Sufjan Stevens’ platenlabel Asthmatic Kitty al het prima album Tomb en ook dit nieuwe nummer mag er wezen. Augustine’s hoge falsetstem gaat weer door merg en been en Elliott Smith is ook op deze single, die hij opnam met “zijn vriend Sufjan”, nooit ver weg.

Faye Webster bracht vorig jaar op haar derde album Atlanta Millionaires Club een opvallende mix van dromerige R&B, americana, country, jazz én rap. Single In A Good Way is behoorlijk funky, maar op een opmerkelijke manier. Je verwacht een basgitaar, maar juist een akoestische gitaar legt hier de accenten. Deze lekker lome single valt vast in goede aarde bij liefhebbers van Frazey Ford en Natalie Prass.

Komende vrijdag verschijnen ten minste drie platen waar ik benieuwd naar ben:

Voor een week later staan deze albums op de planning:

Dat was ’m voor deze week. Veel luisterplezier gewenst!

Hartelijke groet, David Haakman