Popcorn #21: Dit is het beste Nederlandstalige album van 2018

Het is pas halverwege november, maar het terugkijken op popjaar 2018 is al begonnen. Zo bracht ik mijn stem uit op de Song van het Jaar. Dat viel nog niet mee: tal van mijn favorieten ontbraken op de keuzelijst met 318 liedjes en tegelijkertijd heb ik een hoop nog nooit gehoord. Je mag twee van de tien nummers zelf toevoegen, maar hoe groot is de kans dat die de eindlijst halen? Dat heb ik dus maar niet gedaan. Dit is het resultaat.

Inmiddels hebben de Nederlandse popcritici hun lijstje met beste albums al moeten inleveren bij Oor. Kanye West gaat daarop ontbreken, want opvallend genoeg brengt hij Yandhi pas 23 november uit. En dus valt die plaat net als My Beautiful Dark Twisted Fantasy acht jaar geleden tussen wal en schip.

Op 12 december deel ik mijn favoriete albums in deze nieuwsbrief en twee weken later mijn favoriete nummers. Zijn er nog artiesten die een plekje op deze lijsten kunnen verwerven?

Een band die mogelijk nog op mijn jaarlijstjes beland is The Avonden. Er verscheen dit jaar al genoeg goede muziek van eigen bodem (VanWyck, Rosemary & Garlic, Johan, Lewsberg en Scram C Baby) en op de valreep is daar nu ook een ijzersterk Nederlandstalig popalbum, dat ik de afgelopen dagen helemaal heb grijsgedraaid: Wat een cirkel is.

The Avonden begon als soloproject van zanger Marc van der Holst (ook tekenaar van Spekkie Big en schrijver van proza voor o.a. De Volkskrant), waarbij hij gedichten van Gerard Reve bewerkte. Het eerste bandalbum Nachtschade (2016) kreeg weliswaar vier ballen van Menno Pot in De Volkskrant (“muziek die klinkt alsof The Velvet Underground zachtjes aan doet, voor de buren”), maar bleef verder toch wat onopgemerkt - wat optredens in het clubcircuit daargelaten.

Hun nieuwe plaat, die pas opgenomen kon worden na een crowdfundingactie op Voordekunst, verdient een veel groter publiek. Liefhebbers van Spinvis, Meindert Talma en Boudewijn de Groot (daar doet de dictie van Van der Holst mij aan denken) opgelet, want Wat een cirkel is staat vol pakkende, soms melancholische gitaarpop met spitsvondige, vaak droogkomische teksten.

Neem de pakkende opener Laat de kerken branden, waarin Van der Holst, die in meerdere andere bands speelde, uitgelaten zingt:

Waar gaat deze tekst over? Gelukkig lezen we het antwoord in een uitgebreid interview op 3voor12: Katwijk, waar een grote “zwartekousengemeenschap” is, maar ook een levendige metalscene en waar Slayer in 1985 een optreden gaf. De tekst verwijst naar een geheime boodschap op een achterstevoren afgespeelde plaat van de Noorse black metalband Darkthrone: ‘In the name of God, let the churches burn’. In de eerste secondes van het nummer van The Avonden valt die boodschap te horen.

Van der Holst toont zich op veel meer nummers een originele tekstschrijver, die verhaalt over zijn middelbare schooltijd in de jaren negentig (6 lange jaren, het vrolijke Je bent maar 1x17 ) en een korte periode dat hij op de crisisopvang zat. Zo geeft hij op De Tweede deur gaat pas open (als de eerste deur gesloten is) de routebeschrijving naar de GGZ in Voorhout vanuit Noordwijk. Als je dit jaar maar een Nederlandstalige plaat koopt (of luistert), laat het dan Wat een cirkel zijn.

Soms verschijnen er van die platen waar opeens iedereen het in korte tijd over heeft. Zo zag ik El Mal Querer bij heel wat mensen in mijn timeline op Facebook en Instagram langskomen. Niet zo gek, want op haar tweede album slaat de Spaanse zangeres Rosalía een knappe brug tussen flamenco en pop.

Deze plaat van dertig minuten met opzwepend handgeklap, beats en sensuele zang gemist? Zeker luisteren en lees meer bij NRC (vier ballen), Pitchfork (8,8) en The Guardian (vijf sterren). Of kijk even naar onderstaand optreden bij de Europe Music Awards van MTV. Want Rosalía komt net als Christine and the Queens niet alleen met prachtige videoclips met indrukwekkende dans, maar ook gelikte optredens met knappe choreografieën. In dit interview van The Muse vertelt de 25-jarige Catalaanse onder meer over haar samenwerking met choreograaf Charm La Donna, die bekend is van haar werk met o.a. Madonna, Britney Spears en Kendrick Lamar.

Morgen wordt duidelijk hoeveel prijzen ze in de wacht sleept bij de Latin Grammy Awards, waar ze genomineerd is in vijf categorieën voor prijsnummer Malamente (o.a. beste nummer en videoclip). Knap hoe deze Spaanse zangeres in een mum van tijd de wereld verovert. Een succesvolle carrière ligt in het verschiet.

Een artiest die al een hele carrière achter de rug heeft is Marianne Faithfull. In Popcorn #18 schreef ik al over de betoverend mooie single The Gypsy Faerie Queen met Nick Cave (zie video hieronder) en begin deze maand verscheen het 21e studio-album van de Britse zangeres die in december 72 jaar wordt.

Negative Capability is een fraaie en erg persoonlijke plaat over eenzaamheid, ouderdom en de dood van vrienden (“Blues stay away, stay away from me. I hate to lose old friends” in Born to Live). Indrukwekkend is They Come At Night over de aanslag in de Parijse concertzaal Bataclan, waar ze in de buurt woont:

Naast eigen werk brengt ze ook nieuwe versies van As Tears Go By, waar ze in 1964 haar eerste hit mee scoorde (geschreven door Mick Jagger en Keith Richards), It’s All Over Now, Baby Blue (cover van Bob Dylan) en The Loneliest Person (cover van The Pretty Things).

Wat dit album zo mooi maakt is het contrast tussen de doorleefde stem van Marianne Faitfull en de vaak ontroerend mooie instrumentatie, waarbij een glansrol is weggelegd voor Warren Ellis, lid van de band van Nick Cave. Kleine kanttekening: soms gaat de inmiddels behoorlijk krakerige stem van Faithfull wat tegenstaan en zou je willen dat Cave op nog meer nummers zang voor zijn rekening had genomen.

De geluidskwaliteit is suboptimaal en ook het camerawerk laat te wensen over en toch was dit misschien wel het mooiste dat ik de afgelopen weken heb gehoord en gezien. Ik heb het over onderstaande amateurvideo van een optreden van Spiritualized in Los Angeles.

In Popcorn #17 schreef ik al enthousiast over And Nothing Hurt en vroeg ik me af hoe Spiritualized het grootse en meeslepende geluid van deze prachtplaat zou vertalen naar het podium. Het antwoord: met bijna dertig man. Orkest. Gospelkoor. Violen. Pauken. Alles. A Perfect Miracle, mijn favoriete nummer van de plaat, klinkt overweldigend mooi. Nou maar hopen dat Spiritualized het complete gezelschap op 15 maart meeneemt naar Paradiso. Past dat wel op het podium? Zo ja, I’m in.

Het meest opmerkelijke nummer dat ik de afgelopen weken hoorde en de vreemdste videoclip die ik zag, is afkomstig van zangeres, actrice en YouTube-ster Poppy. In X schakelt ze meerdere keren over van nu metal naar lieve kauwgompop. En weer terug. Zo schizofreen kan popmuziek dus zijn. En dan hebben we het nog niet over de videoclip hieronder waarin Poppy er dan weer uitziet als een in bloed ondergedompelde Carrie en dan weer als een blij ei dat vrolijk ronddanst in wit hippiekostuum. Raarrrrrrr.

Beluister hier het tweede album van Poppy, dat erg….poppy klinkt.

Behoorlijk wat artiesten brengen nog net even voor de decembermaand een nieuw album uit. Vooral voor overmorgen staan er aardig wat platen op de planning:

Een week later zijn er nieuwe albums van Art Brut, Ed Harcourt, Rita Ora en dus Kanye West.

Veel luisterplezier gewenst!

Groet, David Haakman