Nieuws van Nieuwscheckers
Door Nieuwscheckers
abonnees
edities
Antisemitische complottheorie herleeft door oorlog Oekraïne
Sinds de Russische invasie in Oekraïne beleeft een vrij obscure antisemitische complottheorie een opleving op sociale media. Volgens deze pseudohistorische fantasie wordt Oekraïne geregeerd door de ‘Khazaarse Mafia’, een geheime elite die afstamt van de Khaza…
Hoe om te gaan met complotdenkers
Handvatten om complottheorieën over Joden en over moslims aan te pakken in het onderwijs: dat is de opbrengst van een uitgebreid literatuuronderzoek door het Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS). Op basis van sociaal-psychologische en andere studies, aan…
Strengere regulering sociale media in EU
Drie dagen na de overname van Twitter door Elon Musk bereikten de Europese lidstaten, Commissie en Parlement een akkoord over de Digital Services Act (DSA). Waar Musk twitterend de discussie aanzwengelt over structureel grotere ruimte voor vrije meningsuiting…
Zo check je beelden uit de oorlog OF Zo check je waar die video vandaan komt OF Hoe check je beelden uit de oorlog?
Wij bij Nieuwscheckers hameren vaak op het belang van factchecks, maar opgepast, niet elke factcheck is wat het lijkt. Er zijn namelijk ook valse factchecks in omloop. Bijvoorbeeld die van War on Fakes. Deze nepfactchecks betitelen waargebeurde gebeurtenissen…
Goed nieuws voor Nieuwscheckers
Afgelopen dinsdag zette Chris Oomen zijn handtekening onder een overeenkomst waarmee een nieuw fonds aan de Universiteit Leiden in het leven werd geroepen: het Familie Oomen Fonds. Geld uit dat fonds komt onder meer ten goede aan Nieuwscheckers. Daardoor kunn…
Beelden- en woordenstrijd over bloedbad Boetsja
Na de poging van Russische zijde om een bombardement op een kraamkliniek in Marioepol te ontkennen, leidde de ontdekking van een massamoord in Boetsja deze week tot een nieuwe woorden- en beeldenstrijd. Beelden van doodgeschoten burgers op straat en in een ma…
Mediawijsheid in tijden van oorlog
Een video zorgde deze week voor commotie: waren daar nou echt Oekraïense soldaten te zien die rücksichtslos Russische krijgsgevangenen door hun knieën schoten? Op Twitter verschenen berichten waarin gesuggereerd werd dat de video in scene zou zijn gezet, om h…
Informatieoorlog
Volgens complotrapper Lange Frans is Hugo de Jonge op zijn minst zeven keer gevaccineerd tegen het coronavirus, of heeft hij in ieder geval gedaan alsof, ter promotie van het vaccin. Dit suggereerde de rapper in zijn podcast. Hij liet daarbij zes foto’s van v…
Overvloed aan Oekraïnedesinformatie
De stemlokalen zijn gesloten, de stembussen geleegd en de stembiljetten geteld. Daarmee is ook een eind gekomen aan de factcheckmarathon die we deden met ANP en Pointer. Ze zullen geen invloed meer hebben op de verkiezingsuitslagen, maar hier toch nog even de…
Factchecken in oorlogstijd
De oorlog in Oekraïne woekert voort, en hetzelfde geldt voor de stroom aan onware, verdraaide, misleidende en selectieve berichten. De Russische propaganda staat er om bekend, maar ook van Oekraïnse zijde komen onjuiste berichten. De NOS geeft er twee voorbee…
Oekraïne heeft invloed op gemeenteraadsverkiezingen
Afgelopen dinsdag zijn we van start gegaan met de factcheckmarathon in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart. 'We' zijn in dit geval Nieuwscheckers én journalisten van ANP (ons nationale persbureau) en Pointer (de onderzoeksredactie van KR…
Desinformatie is een wapen in deze oorlog
De behoefte aan nieuws over de Russische invasie in Oekraïne is groot. Veel van de meest actuele berichten zijn te vinden op sociale media, maar die nieuwsstroom is vervuild met oudere foto’s en video’s en andere misleidende berichten. Factcheckers wereldwijd…
Geen grafeenoxide in vaccins
Tegenstanders van vaccinatie verspreiden angstaanjagende, maar onjuiste berichten en video’s over grafeenoxide in vaccins. De stof zou levensgevaarlijk zijn en in de meest vergezochte complottheorieën zelfs met 5G tot ontploffing kunnen worden gebracht. Maar …
Factcheckmarathon
Nieuwscheckers begint met het ANP en Pointer (KRO-NCRV) op 1 maart aan een factcheckmarathon. Twee weken lang - tot de verkiezingsdag - controleren we met deze redacties en onze studenten de juistheid van beweringen en berichten die worden verspreid door onde…
Spotify onder vuur
In Canada is een groot protest aan de gang tegen de huidige coronamaatregelen. Een stoet vrachtwagens en personenauto’s trok onder de naam ‘Freedom convoy 2022’ naar de hoofdstad Ottawa, waar zij op zaterdag 29 januari aankwamen. De organisatie beweerde dat h…
Keep on rockin' in the free world
Na zijn eerste coronapersconferentie oogstte de nieuwe minister Ernst Kuipers volop lof voor zijn rustige en bekwame optreden. Dat was na zijn tweede persconferentie deze week wel anders. Hij kwam onder vuur te liggen vanwege twee zaken die misleidend bleken.…
Populisten zijn goedgeloviger
Aanhangers van populisme, het wereldbeeld dat de maatschappij een strijd is tussen de ‘corrupte elite’ en het ‘goede volk’, zijn over het algemeen goedgeloviger dan anderen. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam, gepubliceer…
Tooties bestrijden misvattingen met humor
Uit onderzoek blijkt keer op keer dat misinformatie floreert op sociale media. Maar deze zelfde sociale media bieden ook een kans om factchecks aan te bieden, aldus Michaël Opgenhaffen (verbonden aan Universiteit Leiden en KU Leuven) in Digital Journalism. Zo…
Deepfakes en de wet
Om deepfakes aan te pakken behoeft de Nederlandse wetgeving wat aanscherpingen, maar het grote probleem is de handhaving van die wetten. Dat concluderen onderzoekers van het Tilburgse Institute for Law, Technology, and Society die in opdracht van het minister…
"Ik kan het niet laten bullshit te debunken"
Als verslaggever van Nieuwsuur maakt hij reportages over complottheorieën, in zijn vrije tijd weerlegt hij onjuiste beweringen die rondgaan op sociale media. Reden genoeg voor een interview met Rudy Bouma, vond David van Benthem , student van de opleiding Jou…