Immer-nieuwsbrief: Goede mannen & testresultaten

Beste Lezer,

Eerst in het kort: vandaag heb ik met Immer een pilot-app uitgebracht!

In Goede mannen door Immer kun je de geweldige nieuwe roman van Arnon Grunberg lezen met de nieuwste versie van mijn leesinterface én het muziekstuk Canto Ostinato.

Bekijk nu de trailer en download de iPhone/iPad-app gratis in de App Store! Je kunt het eerste deel meteen gaan lezen.

Vier jaar geleden was ik mensensmokkelaar en verkocht ik paspoorten. Oké, niet echt, ik deed maar alsof, als participant in een rollenspel op de Amsterdamse Wallen. Andere spelers waren huisvader, illegaal of marechaussee. Iedereen speelde een eigen rol, met eigen doelen, maar moest ook informatie verzamelen over dezelfde fictieve gijzeling. De titel van het evenement: Being Grunberg.

Arnon Grunberg was destijds dus niet alleen een productief en gewaardeerd schrijver van romans, reportages en columns, maar ook nog gamedesigner. Alhoewel, toen ik hem iets later interviewde voor een podcast legde hij de verantwoordelijkheid voor zijn ‘urban game’ vooral bij de studenten die hij begeleidde, Grunberg was destijds ’honorary fellow’ aan de Universiteit van Amsterdam. Tegelijk verzekerde hij me dat zijn interesse in games en andere nieuwe literatuurvormen serieus was. Want dat is wat hij onderzocht: of games een mogelijke toekomst voor de literatuur konden bieden.

Ik schreef er een stukje over en toen er medio 2017 nog een Grunberg-game verscheen, in de vorm van de brievengame Hartenjager, mocht ik ter gelegenheid van de lancering een praatje houden over interactieve fictie. Na afloop dronken we een biertje en durfde ik Grunberg een project te laten zien waarmee ik toen al een tijdje bezig was, een nieuwe manier van lezen op je telefoon. Hij vond het interessant genoeg om erin verzeild te raken.

Het hielp dat Grunbergs uitgever, algemeen directeur Paulien Loerts van Singel Uitgeverijen, minstens zo enthousiast was. Toen ik vorig jaar een behapbaar stukje van het Immer-plan wilde afbijten, een eerste poging om een grotere groep gewone lezers bloot te stellen aan mijn ideeën, dreef dan ook al gauw het idee boven om de aankomende nieuwe roman van Grunberg, Goede mannen, in mijn bestaande app-prototype te gieten en als pilot uit te brengen.

Dat is inmiddels dus gelukt. Nogmaals: download die app nú. Het eerste deel is gratis! De rest van het boek kun je kopen voor de speciale introductieprijs van € 10,99 (tot en met 31 januari), minder dan het e-book van Goede mannen. Daarna gaan we terug naar de prijs van het e-book: € 12,99. Hoewel de app iets extra’s biedt is het idee dat je niet moet hoeven twijfelen over deze in-app aanschaf.

App gedownload? Lees hier dan verder voor de testresultaten die ik afgelopen zomer beloofde. En voor een korte vooruitblik op het geplande vervolg.

Weet je nog helemaal niets over Immer, of minder dan je zou willen? Dan raad ik je aan om deze blogpost uit juli 2018 te lezen: Lezen beter maken. Ik schreef dat stuk naar aanleiding van een grote bètatest-en-enquête met Lotus, mijn eigen novelle die tegelijk de voorloper was van Goede mannen en het vervolg erop wordt.

Aan het kernplan van toen is weinig veranderd: met tests en pilots zoals Goede mannen en Lotus wil ik vooral veel leren. De verzamelde inzichten wil ik inzetten om het vervolgplan voor Immer te ontwikkelen.

Hieronder een aantal van de bevindingen uit de enquête, exclusief het inhoudelijke gedeelte over de Lotus-novelle. Daarmee ga ik aan de slag als ik die novelle daadwerkelijk ga herschrijven en afmaken.

In de zomertest vroeg ik lezers naar hun mening over verschillende onderdelen, en liet ik ze antwoorden met (zeer) positief tot (zeer) negatief. Alle resultaten zijn gepresenteerd in ‘cohort’-stijl, zodat ze goed vergelijkbaar zijn met toekomstige tests, ook als het aantal testers heel anders is. Dit om te voorkomen dat je teveel focust op een groeiende aantal tevreden gebruikers, terwijl de verhouding tevreden en ontevreden gebruikers misschien wel stabiel is, zoals Eric Ries aanbeveelt in zijn boek The Lean Startup.

Ik ben tevreden over de resultaten in de bovenstaande categorieën. Mensen lezen graag in porties, lijken enthousiast over het idee alle boeken in porties te lezen. De ringen onder in beeld zijn blijkbaar prettig. Typografie en interface worden gewaardeerd. 

Niet zo slim: ik had kleur en geluid in één vraag gestopt (zie de grafiek hierboven). Dit onderdeel komt het slechtst uit de test, en het is lastig te zien of mensen de erg aanwezige achtergrondkleuren in Lotus, of juist het geluid minder waardeerden. Ik vermoed dat het door de audio komt, het minst sterke onderdeel van de zomertest. Met audiostudio SonicPicnic had ik besloten het bij onze eerste testjes te laten en de audio aan de hand van de testresultaten af te maken. Dus niet twee, maar één sessie om dit onderdeel van Lotus af te ronden. Daardoor zaten er nog wel een aantal audiotracks in die ik tijdens het testen zelf ook storend begon te vinden.

Hoe dan ook, bij de enquête voor Goede mannen door Immer zijn audio en kleur in twee vragen gesplitst. Bovendien speelt kleur een veel minder grote rol in deze app. Canto Ostinato is volgens mij fijne leesmuziek en ‘gewoon’ een album van bijna drie uur dat in z’n geheel afgespeeld wordt.

Veel dichter bij de kern komt de volgende vraag: mensen waarderen het lezen in porties in een rustige interface, maar leidt dit wel tot het beoogde diepere effect? Zorgt alles samen ervoor dat je je meer op de tekst kunt focussen, en dat je dieper in het verhaal komt? Laat ik dit het Immer-effect noemen.

De antwoorden hierop zijn aardig, maar nog niet geweldig (zie de grafiek hieronder). Ik ben heel benieuwd of dit verandert als mensen het Immer-systeem gebruiken om een alom bejubelde roman te lezen zoals Goede mannen.

Het rapportcijfer dat testers aan de Immer-app geven valt me ook nog wat tegen: een 7,3 gemiddeld. Dat kan beter!

Tot slot nog wat losse bevindingen:

Naast het werk aan Goede mannen en Lotus heb ik de afgelopen maanden een voorschot genomen op de vólgende fase van Immer. Ik ben eerdere ideeën aan het verzamelen in een zestal interessegebieden, er verder onderzoek naar aan het doen, concepten aan het uitschrijven en prototypes aan het maken.

Deze interessegebieden vormen samen een smakelijk broodje (zie de hilarische grafiek hieronder). Momenteel bestaat de app eigenlijk alleen uit de ‘Focus Reader’, maar ik verwacht dat de Meta Layer (een UI-laag bovenop de tekst om ermee te interacteren en om extra informatie bloot te leggen) en de Smart Library (die je boeken bijhoudt en helpt om ze daadwerkelijk uit te lezen) voor minstens zoveel vernieuwingen en waarde voor de gebruiker kunnen zorgen.

De overige interessegebieden zijn op het eerste gezicht wat minder spannend, maar wel nodig om een Immer-platform te kunnen realiseren. Ongetwijfeld meer over deze startup-sandwich in een volgende nieuwsbrief.

Ik ben erg benieuwd wat je vindt van Goede mannen door Immer. Laat het weten via de enquête in de app of door mij te mailen. Je mag me natuurlijk ook aanspreken als je me ergens tegenkomt.

En: je helpt me enorm door de app, de trailer of deze nieuwsbrief in je netwerk te delen. Of door een Immer-tweet te retweeten. Laten we er samen voor zorgen dat zoveel mogelijk lezers deze nieuwe manier van lezen kunnen ervaren.

Alvast bedankt!

Niels ’t Hooft