De overheid op internet | Virusscanners op je smartphone

Goedemorgen! In deze nieuwsbrief geven we je wat extra context en verdieping bij het cybernieuws. Met deze week: is de overheid er op internet wel genoeg voor ons? En moet je een virusscanner draaien op je mobiele telefoon?

Dankzij tools als Screen Time op iOS en Digital Wellness op Android beginnen we door te krijgen hoeveel tijd we doorbrengen op onze smartphones. Confronterend – vooral voor de grote groep mensen die op dagelijkse basis ook nog eens minstens acht uur per dag op zijn werk achter een computer zit.

Als je meer dan de helft van je waakzame leven in in de wondere cyberwereld actief bent, roept dat de vraag op of en hoe de overheid daar ook moet zijn. Internet had in de beginjaren iets anarchistisch, en een grote groep mensen ziet de overheid nog steeds het liefst zo ver mogelijk van internet wegblijven. Maar in een tijd van nepnieuws, cybercrime en dominante techbedrijven zal een veel grotere groep toch naar de overheid kijken.

In de troonrede was weinig cyberstreven te bekennen. Eén keer wist de koning meatspace te verlaten: hij refereerde aan extra geld voor het bestrijden van cybercrime: 30 miljoen euro, eenmalig. Dit komt bovenop de 95 miljoen extra per jaar die in het regeerakkoord al gereserveerd werd.

Het extra geld voor de bestrijding van cybercrime lijkt een welkome zet. Uit cijfers die het CBS vrijdag naar buiten bracht, blijkt namelijk dat de politie het overgrote deel van de computercriminaliteit nooit weet op te lossen.

In tachtig procent van de gevallen doen mensen niet eens aangifte, blijkt uit de cijfers. En van de 2300 aangiftes bleef meer dan 95 procent onopgelost. Nu blijft een groot deel van de aangiftes sowieso onopgehelderd, maar het aantal van vijf procent opgeloste hacks is ver beneden het gemiddelde. In totaal wordt namelijk 23 procent van de misdrijven opgelost.

Grote onderzoeken weet de politie wel te doen. Het Team High Tech Crime haalt illegale handelsplaatsen en kinderpornonetwerken uit de lucht en pakt de verantwoordelijken op. Maar het lijken de kleinere misdrijven – jaloerse exen die inbreken op Instagram-accounts, gephishte e-mailaccounts – te zijn die blijven liggen.

Er zijn goede voorbeelden van opgeloste zaken. Zo kregen twee mannen straffen voor het kraken van iCloud-accounts. Ook een Almeerse kandidaat-politicus die inbrak op accounts van BN'ers kwam er niet mee weg. Daar tegenover staan verhalen van mensen die met hackverhalen bot vingen bij het lokale politiebureau omdat de dienstdoende agent weinig van ict snapte.

Het is de vraag of de 171 extra cybercoppers die de politie gaat zoeken daar verandering in kunnen brengen. De politie wacht intussen met smart op de nieuwe wet op de computercriminaliteit, waarmee op afstand kan worden ingebroken op apparaten van criminelen. Op zichzelf is die wet al omstreden, maar waar zijn de agenten die de wet moeten gaan gebruiken?

De cijfers waar we het vier alinea’s hiervoor over hadden, kwamen uit een rapport waar het CBS in zijn eigen persbericht een ander element uit pakt: het geringe aantal telefoons met beveiligingssoftware. Slechts 20 procent zou zelf beveiligingssoftware hebben geïnstalleerd.

Daarbij definieert het CBS beveiligingssoftware volgens het bijgevoegde rapport als ‘antivirus- of anti-spamprogramma’s en/of firewall.’ Het gaat dus niet om software die je bijvoorbeeld je telefoon laat terugvinden bij diefstal of om een VPN-app (je zou dat immers ook ‘beveiligingssoftware’ kunnen noemen).

Dat maakt het nieuws meteen betekenisloos: er is op mobiele telefoons veel minder reden én mogelijkheid om beveiligingssoftware te installeren. Op iOS kan dat simpelweg niet omdat het permissiemodel geen app zo diep het besturingssysteem in laat gaan.

Op Android bestaan er wel virusscanners, maar is het nut beperkt: Googles Play Protect scant apps die worden geïnstalleerd, ook als dat buiten de Play Store om gebeurt. Veel mensen zullen niet eens weten dat Play Protect is ingebouwd, wat verder afbreuk doet aan de CBS-cijfers.

Op Android een virusscanner installeren, kan wellicht niet zoveel kwaad, maar dat betekent niet dat je ‘onbeschermd’ bent als je dat niet doet. Toch leidde het CBS-nieuws tot dat soort headlines. “We beveiligen onze telefoons slecht”, kopte een radiozender. “Veel telefoons onbeschermd”, aldus een krant.

Een virusscanner op een mobiele telefoon: toch een beetje als een valhelm dragen in de trein.

Wie verandert er van baan? Zie het in deze gloednieuwe rubriek.

Floor Terra, een bekende in de cyberwereld, vertrekt na jaren trouwe dienst als husitechnoloog bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

naar Privacy Company na jaren trouwe dienst als huistechnoloog bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Tips over carrièremoves mogen naar: sprongen@cybernieuwtjes.nl!