Ontbrekend burgermeesterbesluit maakt cameratoezicht onwettig
Burgemeester Toons Mans heeft jaren terug besloten om cameratoezicht te laten plaatsen, maar die besluitvorming moet volgens de Gemeentewet periodiek geëvalueerd en vernieuwd worden. Dat is onvoldoende gedaan, volgens de veiligheidsadviseur omdat de gemeente er door de coronacrisis geen tijd voor had.
Maandenlang was ook onduidelijk wie er verantwoordelijk is voor het maken van de camerabeelden en dus het verwerken van persoonsgegevens. Antwoord op die vraag is belangrijk om te kunnen bepalen of de betreffende instantie zich aan de wet houdt. Het onderzoek van de FG noemt de gemeente Castricum de verantwoordelijke instantie. De gemeente moet zich aan de AVG-privacywet houden en zou die schenden omdat de camera’s ongegrond 24/7 beeld opnemen. De veiligheidsadviseur van Castricum komt na overleg met Alkmaar en een beleidsspecialist van de politie tot een andere conclusie: niet Castricum maar de politie verwerkt de gegevens. En dus geldt niet de AVG-privacywet maar de Wet politiegegevens, aldus de veiligheidsadviseur. “Alleen de politie heeft beschikking over de camerabeelden, de gemeente zelf niet.”
Jurist Bekenkamp bevestigt de argumentatie van de veiligheidsadviseur maar zegt: “zolang er geen legitiem besluit is van de burgemeester voldoet de gemeente niet aan de Gemeentewet. Het gevolg van het ontbreken van een legitiem besluit is dat de politie ook niet legitiem de beelden met de camera’s mag verzamelen, opslaan, of verder toepassen. Want als er geen legitiem besluit is ontbreekt de grondslag daarvoor.”
Gemeente wil cameratoezicht voortzetten
Voorafgaand aan een nieuw besluit moet de gemeente een evaluatie doen van het cameratoezicht. Die evaluatie is nu in de maak, zegt de veiligheidsadviseur. Hij verricht samen met de gemeente Alkmaar en de politie onderzoek naar hoe Castricum het cameratoezicht kan verbeteren en overlegt ook met de FG en de burgemeester. Later volgt er een evaluatie waarin dit onderzoek meegenomen wordt om een advies te geven aan de lokale veiligheidsdriehoek. Die driehoek bestaat uit de burgemeester, de politie en het Openbaar Ministerie. “Na bespreking van het advies zal de burgemeester een nieuw besluit nemen over de wijze waarop cameratoezicht wordt voortgezet”, aldus de veiligheidsadviseur. Het onderzoek zou bijna af zijn.
De veiligheidsdriehoek heeft met de huidige vorm van cameratoezicht tijdens drukke uitgaansnachten ingestemd omdat het een waardevolle bijdrage levert aan het voorkomen van verstoringen van de openbare orde, aldus de veiligheidsadviseur. Jurist Bekenkamp stelt vragen bij die redenatie, onder andere welke redenen de inzet van 24/7 cameratoezicht rechtvaardigen terwijl het enkel voor tijdens de drukke uitgaansnachten gewenst is. En of de gemeente het nodig vindt om cameratoezicht in te blijven zetten, want zijn er nog steeds overlast en verstoringen tijdens de uitgaansavonden, en is er dus nog wel een legitieme reden om camera’s in te zetten?
De gemeente wil het cameratoezicht behouden. Daarom werkt de gemeente aan een nieuw advies voor de te nemen besluitvorming om het cameratoezicht aan de wet te laten voldoen. Gevraagd of de gemeente kan aangeven hoe lang het nodig heeft om aan de wet te voldoen, antwoordt de veiligheidsadviseur enkel dat dit niet lang gaat duren.
Boete voorkomen
Castricum moet de wet niet alleen respecteren om de privacy van voorbijgangers te waarborgen, maar ook om geen boete te krijgen van de Autoriteit Persoonsgegevens. Zo kreeg de gemeente Enschede in april een boete van 600.000 euro omdat het op verkeerde wijze gebruikmaakte van wifi-meetkasten die mensen volgden via smartphones. Een hoge boete zou voor Castricum problematisch zijn omdat de gemeente tot voor kort onder financieel toezicht van de provincie stond en hard moest werken om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen.
Met speciale dank aan Bas Bekenkamp.
Wil je mij bedanken voor dit onderzoek en verhaal? Dat kan door een Tikkie-donatie over te maken. Bedankt voor je waardering!