De inleiding die Maurits Martijn schreef bij de uitgeschreven versie van de Godwinlezing van Maxim Februari afgelopen Bevrijdingsdag zegt al genoeg:
“Op Bevrijdingsdag hield Maxim Februari de Godwinlezing, die De Correspondent jaarlijks samen met Bits of Freedom en Artis organiseert. Nederlands scherpste denker over digitalisering sprak belangrijke woorden over het morele karakter van data.”Maurits MartijnCorrespondent Technologie & Surveillance
Maxim is een van mijn favoriete schrijvers in deze snel veranderende en af en toe verwarrende wereld. Een tegendraadse denker waar we er helaas niet voldoende van hebben in tijden dat we blind op ‘ja ik wil’ klikken als het om de algemene voorwaarden gaat. Want natuurlijk ga je ongelezen akkoord als Google, Facebook of een van de andere tech-molochen weer met een slimmigheidje of handige tool komen waardoor ons leven makkelijker wordt. Althans, dat denken we…
In ons eigen digitale tijdperk denkt de moderne mens het gedrag van de anderen te kunnen voorzien en hun keuzes te kunnen sturen, simpelweg door gegevens te verzamelen over hun blikrichting, hun toetsaanslagen en hun aankoopgedrag. Er zijn geen onoplosbare raadsels, er zijn geen geheimzinnige, onberekenbare machten aan het werk. Alles is beheersbaar. Alles is voorspelbaar.
…en niemand die nog acht slaat op de richting waarin de maatschappij zich beweegt. Niemand die de grote politieke vragen stelt. Wat willen we van het leven? Wat willen we van het samenleven? Bureaucraten en managers kunnen best volhouden dat data-analyses goed zijn voor efficiëntie, maar efficiëntie is niet een goed in zichzelf.
Het derde probleem rondom morele verantwoordelijkheid, ten slotte, gaat over die ‘human in the loop.’ Daarvan wordt redding verwacht. Als nog ergens een mens meebeslist met het systeem, is de gedachte, kan er niets misgaan. Maar zo’n human in the loop biedt geen bescherming als die mens is geladen met dezelfde software als het systeem. Met dezelfde moraal als de data.
Tweet
Deel